Ieithoedd y Deyrnas Unedig

Ieithoedd y Deyrnas Unedig
      Saesneg       Sgoteg       Cymraeg       Gaeleg yr Alban
Prif iaith/ieithoeddSaesneg (98%;[1] cenedlaethol ac yn de facto swyddogol)[a][2][3][4]
Iaith/Ieithoedd lleiafrifolSgoteg (2.5%),[5] Cymraeg (1%),[6] Sgoteg Wlster (0.05%),[7] Cernyweg (<0.01%), Gaeleg yr Alban (0.1%), Gwyddeleg (0.1%)[a]
Prif iaith/ieithoedd mewnfudoPwyleg (1%), Punjabi (0.5%), Wrdw (0.5%), Bengaleg (0.4%), Gwjarati (0.4%), Arabeg (0.3%), Ffrangeg (0.3%), Portiwgaleg (0.2%), Sbaeneg (0.2%), Tamileg (0.2%)
Prif iaith/ieithoedd tramorFfrangeg (23%), Almaeneg (9%), Sbaeneg (8%)[b][8]
Arwyddiaith/ArwyddieithoeddIaith Arwyddo Brydeinig, Iaith Arwyddo Gwyddelig, Iaith Arwyddo Gogledd Iwerddon
Cynllun(iau) bysellfwrdd cyffredin
QWERTY Prydain
a.^ Y rhai a nododd eu bod yn gallu ei siarad yn "dda" ar y lleiaf.
b.^ Y rhai a nododd fod peth fedr ynddi ganddynt.

Y Saesneg, a thafodieithoedd ohoni, yw'r iaith a siaredir gan y rhan helaeth o'r Deyrnas Unedig,[9] er hynny siaredir sawl iaith "ranbarthol" hefyd. Siaredir un iaith frodorol ar ddeng ar draws Ynysoedd Prydain: tair iaith Germanaidd, pum iaith Geltaidd a thair iaith Romáwns. Siaredir hefyd sawl iaith fewnfudo yn Ynysoedd Prydain, gan amlaf mewn ardaloedd dinasoedd; o Dde Asia a Gorllewin Ewrop y mae'r ieithoedd hyn yn bennaf.

Y Saesneg yw'r iaith swyddogol de facto yn y Deyrnas Unedig,[3][4] a siaredir gan ryw 59.8 miliwn o breswylwyr, neu 98% y boblogaeth, sydd yn dair oed a throsodd.[1][2][10][11][12] Mae rhyw 700,000 o bobl yn medru siarad y Gymraeg yn y DU,[13] sydd yn iaith swyddogol yng Nghymru[14] a'r unig iaith swyddogol de jure mewn unrhyw ran o'r DU.[15] Gall rhyw 1.5 miliwn o bobl yn y DU siarad Sgoteg — er bod dadl parthed ai iaith ei hun ynteu amrywiaeth ar y Saesneg ydyw.[5][16]

Mae cryn drafod ar ieithoedd y tair tiriogaeth ddibynnol y Goron (Jersey, Ynys y Garn ac Ynys Manaw),[17] er nad ydynt yn rhan o'r Deyrnas Unedig.

  1. 1.0 1.1 Yn ôl y Cyfrifiad 2011, gall 53,098,301 o bobl yng Nghymru a Lloegr, 5,044,683 o bobl yn yr Alban, a 1,681,210 o bobl yng Ngogledd Iwerddon siarad y Saesneg yn "dda" neu'n "dda iawn"; sef cyfanswm o 59,824,194. Felly, o'r 60,815,385 o breswylwyr y DU sydd yn dair oed a throsodd, gall 98% siarad y Saesneg yn "dda" neu'n "dda iawn".
  2. 2.0 2.1 "United Kingdom". Languages Across Europe. BBC. Cyrchwyd 21 Tachwedd 2013.
  3. 3.0 3.1 United Kingdom; Key Facts. Commonwealth Secretariat. http://www.thecommonwealth.org/YearbookHomeInternal/139560/. Adalwyd 23 April 2008.
  4. 4.0 4.1 "English language". Directgov. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 3 Hydref 2012. Cyrchwyd 21 Tachwedd 2013.
  5. 5.0 5.1 Scotland's Census 2011 – Language, All people aged 3 and over. Out of the 60,815,385 residents of the UK over the age of three, 1,541,693 (2.5%) can speak Scots, link.
  6. QS206WA – Welsh language skills, ONS 2011 census. Out of the 60,815,385 residents of the UK over the age of three, 562,016 (1%) can speak Welsh. Retrieved 15 Mawrth 2015.
  7. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw ulsterscots
  8. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw ec.europa.eu
  9. http://www.cambridge.org/uk/catalogue/catalogue.asp?isbn=9780521794886
  10. Scotland's Census 2011 – Proficiency in English, All people aged 3 and over.
  11. Northern Ireland Census 2011 – Main language and Proficiency in English, All usual residents aged 3 and over.
  12. ONS census, QS205EW – Proficiency in English. Retrieved 15 Mawrth 2015.
  13. Bwrdd yr Iaith Gymraeg, A statistical overview of the Welsh language, by Hywel M Jones, page 115, 13.5.1.6, England. Published Chwefror 2012. Retrieved 28 Mawrth 2016.
  14. "Welsh Language (Wales) Measure 2011". legislation.gov.uk. The National Archives. Cyrchwyd 30 Mai 2016.
  15. "Welsh Language Measure receives Royal Assent". Welsh Government. 11 Chwefror 2011. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 22 Medi 2013. Cyrchwyd 21 Tachwedd 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  16. A.J. Aitken in The Oxford Companion to the English Language, Oxford University Press 1992. p.894
  17. "Background briefing on the Crown Dependencies: Jersey, Guernsey and the Isle of Man" (PDF). Ministry of Justice. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2019-11-02. Cyrchwyd 9 Mawrth 2015.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search